Özellikle yeni başlayan birçok yatırımcı, portföyünü oluştururken hangi hisse senetlerini seçeceği konusunda derinlemesine araştırma yapmanın ve sağlam bir strateji belirlemenin önemini gözden kaçırır.
Ancak hisse senedi seçimi yalnızca şirketin adını duyduğunuzda güven verip vermediğine dayanmaz; her şirketin finansal sağlığı, büyüme potansiyeli ve sektördeki konumu gibi çok sayıda faktörü göz önünde bulundurmak gerekir. Bu yüzden hisse senedi seçim süreci kapsamlı bir analiz ve bilgiye dayalı kararlar gerektirir.
Yatırım dünyasında bilinçli adımlar atmak, uzun vadeli başarı için kritik bir rol oynar. Her yatırımcının finansal hedefleri, risk toleransı ve stratejisi farklı olduğu için hisse senedi seçiminde doğru stratejiyi belirlemek kişiye özel bir süreçtir.
Kimi yatırımcı yüksek büyüme potansiyeline sahip teknoloji şirketlerine yönelirken kimileri ise düzenli temettü ödemesi yapan daha stabil sektörlere yatırım yapmayı tercih edebilir. Dolayısıyla hisse senedi seçimi sürecinde yatırımcının kişisel finansal hedefleri ve risk iştahı da belirleyici bir unsurdur.
Yine de hisse seçimi yaparken dikkat etmeniz gereken bazı temel noktalardan bahsetmek mümkündür. Yazımızda “hisse senedi nasıl seçilir?” merak edenler için bazı ipuçları verdik.
Bildiğiniz, Güvenilir Şirketlerin Hisselerini Alın
Bildiğiniz bir şirket, ürünlerini, hizmetlerini, sektördeki konumunu ve işleyişini yakından tanıdığınız bir yapıdır. Bilgiye dayalı bir yatırım olarak değerlendirilebileceği için tahmin edilebilir kazançlar sağlama ve potansiyel kriz dönemlerinde daha sağlıklı bir strateji belirleme şansı tanır.
Söz konusu güven olduğunda ise sadece markasına aşina olmaktan çok daha fazlasına ihtiyacınız vardır. Örneğin, güvenilir bir şirketin istikrarlı bir finansal geçmişe sahip olması önemlidir. Şirketin gelirleri, kârlılığı, borçluluk oranı gibi temel finansal göstergeleri uzun vadede sağlıklı ve sürdürülebilir bir yapıda mı? Yönetim kadrosunun deneyimi, stratejik kararları ve piyasada itibarının nasıl olduğu gibi unsurlar da güvenilirlik konusunda belirleyici faktörlerdir.
Güvenilir şirketlerin hisselerini almak aynı zamanda daha az dalgalı fiyat hareketlerine yatırım yapma anlamına gelir. Özellikle piyasa volatilitesinin yüksek olduğu dönemlerde güvenilir şirketlerin hisseleri genellikle diğerlerine göre daha az oynaklık gösterir.
Hisse Fiyatı ve Değeriyle İlgili Haberleri Takip Edin
Hisse fiyatları piyasadaki genel arz-talep dengesiyle birlikte şirketle ilgili gelişmeler, ekonomik göstergeler ve sektör haberleri gibi pek çok faktörden etkilenir. Bu nedenle bir yatırımcı olarak hem hisse fiyatını hem de şirketin değerini etkileyebilecek haberleri düzenli olarak izlemek, bilinçli kararlar almanıza yardımcı olur.
Örneğin, bir şirketin yeni bir ürün lansmanı, anlaşma ya da stratejik ortaklık duyurusu, hisse fiyatında yukarı yönlü hareketlere yol açabilir. Benzer şekilde ekonomik dalgalanmalar veya sektörle ilgili düzenlemeler de hisseler üzerinde doğrudan etkiler yaratabilir.
Finansal Tabloları İnceleyin
Finansal raporlama dönemleri, şirketlerin hisse fiyatlarında hızlı değişimlere neden olabilir. Çeyrek dönem ve yıllık finansal sonuçlar; şirketin kârlılık durumu, borçluluk oranı, büyüme potansiyeli gibi bilgileri içerir ve yatırımcıların şirketin gelecekteki performansı hakkında fikir sahibi olmasını sağlar.
Bu verilerin açıklandığı dönemlerde piyasalarda oynaklık genellikle artar ve hisse fiyatları, beklenen performansa göre artış veya düşüş gösterebilir. Dolayısıyla finansal raporlama tarihlerini ve şirketlerin yaptığı açıklamaları yakından takip etmek, yatırımcılar için fiyat hareketlerini anlamak açısından oldukça önemlidir.
Finansal tablolarda başlıca bakmanız gereken noktalar aşağıdaki gibidir:
- Gelir Tablosu: Şirketin belirli bir dönemde elde ettiği gelirleri, giderleri ve net kârını gösterir. Gelir tablosunda net satışlar, brüt kâr, faaliyet kârı ve net kâr gibi kalemleri inceleyerek şirketin kârlılığını ve satışlarının artışını gözlemleyebilirsiniz.
- Bilanço: Şirketin finansal durumunu gösteren bilanço, varlıklar, yükümlülükler ve özkaynaklardan oluşur. Varlıkların ve borçların dengesi, şirketin sermaye yapısını anlamanıza yardımcı olur.
- Nakit Akış Tablosu: Şirketin nakit giriş ve çıkışlarını gösterir. İşletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak ayrılır. Şirketin faaliyetlerinden elde ettiği nakit akışlarının pozitif olup olmadığını kontrol etmek, faaliyetlerinin nakit üretebilir durumda olup olmadığını anlamanızı sağlar.
- Brüt Kâr Marjı: Şirketin kârlılığını anlamak için brüt kâr marjını analiz edin. Brüt kâr marjı, şirketin üretim maliyetleri hariç, satışlarından elde ettiği kârı gösterir. Yüksek brüt kâr marjı, ürün veya hizmetlerin maliyetlerinin yönetildiğini ve kârlılığın yüksek olduğunu gösterir.
- Faaliyet Kâr Marjı: Şirketin ana faaliyetlerinden ne kadar kârlılık sağladığını gösterir. Faaliyet kâr marjı, yönetim etkinliğini ve operasyonel verimliliği değerlendirmek için önemlidir.
- Net Kâr Marjı: Net kâr marjı, şirketin tüm giderler düşüldükten sonra elde ettiği kâr oranını gösterir. Diğer marjlarla birlikte değerlendirilerek şirketin genel kârlılığı anlaşılabilir.
- F/K Oranı (Fiyat/Kazanç): Şirketin hisse fiyatının, hisse başına kazancına oranıdır. F/K oranı, yatırımcıların hisseye ödemeye hazır olduğu fiyatı gösterir. Sektör ortalamaları ile kıyaslayarak şirketin değerlemesini anlamak için kullanılabilir.
- Borçluluk Oranları: Kısa vadeli ve uzun vadeli borç oranları, şirketin finansal risklerini değerlendirmek için önemlidir. Borç oranının düşük olması, şirketin dış finansman bağımlılığının az olduğunu ve sürdürülebilir bir yapıda olduğunu gösterir.
Piyasa Koşullarına Göre Stratejinizi Güncelleyin
Ekonomik gelişmeler, faiz oranlarındaki dalgalanmalar, enflasyon, döviz kuru hareketleri ve küresel olaylar, hisse senetlerinin performansını doğrudan etkileyebilir. Bu sebeple piyasa koşullarını yakından takip etmek, sektörlerde ve şirketlerde meydana gelen değişiklikleri izlemek önemlidir.
Örneğin, ekonomide durgunluk dönemine girildiğinde daha savunmacı sektörlere yönelmek, büyüme dönemlerinde ise yüksek potansiyelli sektörleri değerlendirmek stratejinizi güçlendirebilir.
Gerçek bir örnek üzerinden düşünmek gerekirse 2018'de Türkiye’deki döviz kuru dalgalanması, şirketlerin finansal performanslarını doğrudan etkileyerek borsada önemli hareketlere neden olmuştu. Bu dönemde dövizle borçlanmış şirketlerin hisse fiyatlarında önemli düşüşler görülürken ihracat geliri yüksek şirketlerin hisseleri daha dayanıklı bir performans sergilemişti.
Bu tür değişikliklere yanıt olarak stratejinizi uyarlamak önemlidir. Portföyünüzü piyasa beklentilerine ve sektör dinamiklerine göre yeniden yapılandırmanız gerekebilir.
Hisse Senedi Seçerken Yapmanız Gerekenler
Yukarıda saydığımız başlıkların dışında hisse senedi seçiminde aşağıdaki hususlara da dikkat etmenizde fayda vardır:
- Borsada yükselen sektörleri yakalamak ya da hangi sektörlerde risklerin yüksek olduğunu belirlemek için sektör araştırması yapın.
- Şirketin yönetim kadrosu, geçmiş performansı ve itibarı, gelecekteki başarısında etkili olacaktır. Tecrübeli ve güvenilir yönetim ekibine sahip şirketler genellikle daha sağlam bir yatırım potansiyeli sunar.
- Şirketin gelecekte büyüme potansiyeli taşıyıp taşımadığını, sektördeki konumunu ve rekabet gücünü değerlendirin.
- Temettü ödemesi yapan şirketler, genellikle düzenli gelir elde etmek isteyen yatırımcılar için caziptir. Şirketin temettü politikalarını ve geçmiş temettü dağıtımlarını inceleyerek gelir potansiyelini değerlendirin.
Hisse Senedi Alırken Yapmamanız Gerekenler
- Yatırım yaparken yalnızca popüler veya sosyal medyada çok konuşulan hisse senetlerine yönelmek büyük bir hata olabilir. Bir hissenin popüler olması, onun her zaman iyi bir yatırım olduğu anlamına gelmez.
- Yatırım kararlarınızı söylentilere veya spekülasyonlara dayandırmak yerine, analiz ve araştırmalara göre karar verin. Kısa vadeli spekülatif hareketler risklidir ve büyük kayıplara neden olabilir.
- Tek bir hisseye yoğunlaşarak yatırım yapmak, portföyünüzü ciddi risklere maruz bırakır.
- Hisse fiyatının düşük olması, o hisseyi değerli veya kârlı bir yatırım yapmaz. Ucuz görünen hisseler çoğu zaman yüksek risk barındırabilir. Bu nedenle hisse fiyatını değil, değerini dikkate alın.
- Piyasadaki dalgalanmalar karşısında panik yapmak veya heyecana kapılarak ani alım-satım kararları almak, zarar etmenize yol açabilir.
- Şirketin finansal yapısını, sektördeki konumunu ve piyasa beklentilerini analiz etmeden yapılan yatırımlar, bilinçsizce alınan risklere sebep olabilir.
- Yatırımlarınızın getirilerini kısa vadede görmeyi beklemek ve uzun vadeli hedefleri göz ardı etmek, stratejinizi zayıflatabilir.