Borsada işlem yapan yatırımcıların karşılaştığı emir türleri, yatırım stratejilerinin etkinliği ve risk yönetimi açısından büyük önem taşır. Bu emir türlerinden biri olan zincir emir, özellikle belirli koşullar gerçekleştiğinde devreye girecek işlemleri otomatik olarak sıralamak isteyen yatırımcılar için oldukça kullanışlı bir araçtır.
Zincir emir sistemi, yatırımcının önceden belirlediği fiyat seviyelerine ve koşullara göre ardışık emirler oluşturmasına olanak tanır. Bu emirler, belirli bir öncelik sırasına göre tetiklenir ve biri gerçekleşmeden diğeri işleme girmez.
Yazımızda zincir emir nedir, zincir emir nasıl yapılır gibi merak edilen soruları yanıtladık.
Piapiri yatırım hesabını hemen aç, piyasanın piri sen ol!
Hesap AçZincir Emir Nedir?
Zincir emir, birden fazla işlemin belirli bir sıraya ve koşula bağlı olarak otomatik şekilde gerçekleşmesini sağlayan gelişmiş bir emir türüdür. Bu sistemde ilk emir gerçekleşmeden ikinci emir devreye girmez; emirler adeta bir zincirin halkaları gibi birbirine bağlıdır. Bu sayede yatırımcının farklı senaryolara göre alım-satım stratejilerini önceden planlamasına olanak tanır.
Zincir emir, işlem stratejilerini disiplinli bir şekilde uygulamak isteyen yatırımcılar için hem zaman tasarrufu hem de otomatik koruma sağlayan pratik bir araçtır. Özellikle volatil piyasalarda risk yönetimini kolaylaştırır ve yatırımcının duygusal kararlar vermesini engeller. Kar realizasyonu ile birlikte zarar durdurma emirlerinin bir arada kullanılabilmesi, zincir emirlerin en büyük avantajlarından biridir.
Zincir emirler, borsada işlemler yaparken kullanılan stratejik araçlardır. Borsa hakkında temel bilgileri öğrenmek için Borsa Nedir? içeriğimize göz atabilirsiniz.
Zincir Emir Nasıl Çalışır?
Zincir emirlerde genellikle “önce şu seviyeden satış gerçekleşirse ardından şu fiyattan alım yapılsın” veya “önce alım gerçekleşirse, zarar durdur ve kar al seviyeleri aktif hale gelsin” gibi kurgular oluşturulur. Böylece piyasa sürekli takip edilmese bile işlemler sırasıyla sistem tarafından otomatik olarak yürütülür.
Adım adım açıklamak gerekirse zincir emir sisteminin işleyişi şu şekildedir:
- Yatırımcı, birinci sıradaki emri sisteme girer (örneğin bir hisse senedini belirli fiyattan satın alma).
- Bu ilk emir gerçekleşmeden diğer emirler aktif olmaz; sistem yalnızca bu emri izler.
- İlk emir gerçekleştiğinde ikinci sıradaki emir aktif hale gelir (örneğin zarar durdur emri).
- İkinci emir gerçekleşmeden üçüncü emir işleme alınmaz (örneğin kâr al emri).
- Zincir tamamlanana kadar her bir adım sırayla çalışır ve sistem otomatik olarak takip eder.
Zincir Emir Örnek
Bir yatırımcının ABC hissesini 100 TL’ye geldiğinde almak, aldıktan sonra 95 TL’ye düşerse zarar durdurmak, 110 TL’ye çıkarsa da kârını almak istediğini varsayalım.
Bu durumda zincir emir şöyle kurulur:
- ABC hissesi 100 TL’ye geldiğinde alış emri aktif olsun.
- Alış gerçekleştikten sonra hisse 95 TL’ye düşerse satış (zarar durdur).
- Alış gerçekleştikten sonra hisse 110 TL’ye çıkarsa satış (kâr al).
Böylece yatırımcı piyasayı sürekli izlemese bile önceden tanımladığı işlemler sayesinde al sat yapabilir.
Zincir Emir Türleri Nelerdir?
Zincir emirler, yatırımcının stratejisine ve risk yönetimi tercihlerine göre farklı kombinasyonlarla yapılandırılabilir. Her tür, belirli bir koşula veya hedefe göre sırayla aktive edilen işlemlerden oluşur. Bu emir türleri, yatırımcının piyasayı takip etmeden hem kazanç hedeflerini hem de olası zarar sınırlarını yönetmesini sağlar.
Yaygın kullanılan zincir emir türleri şu şekilde sıralanabilir:
- Alış + Kar Al + Zarar Durdur: Önce belirli fiyattan alış gerçekleşir, ardından hisse yükselirse kâr alınır, düşerse zarar kesilir.
- Satış + Alttan Alış: Yüksek fiyattan satış yapılır, ardından fiyat düştüğünde yeniden alım yapılır.
- Alış + Şartlı Satış: Alım gerçekleşince, yalnızca belirli bir koşul sağlanırsa satış emri devreye girer (örneğin belirli gün veya haber sonrası).
- Alım + Parçalı Satışlar: Alıştan sonra fiyat farklı seviyelere çıktıkça kademeli olarak satış yapılır.
- Satış + Stop Alım: Satış sonrası hisse belirli seviyenin üzerine çıkarsa, pozisyon yeniden açılır (trend takibi için kullanılır).
Zincir emir, borsada birden fazla emir türünün birbirine bağlı olarak verilmesini sağlar. Farklı emir tipleriyle ilgili daha fazla bilgi almak için Borsada Emir Tipleri yazımıza göz atabilirsiniz.
Zincir Emir Nasıl Verilir?
Zincir emir vermek için birden fazla işlemi koşullu ve sıralı şekilde tanımlamanız gerekir. Emirler sırayla tanımlanır ve her biri bir önceki emrin gerçekleşmesine bağlı olarak devreye girer.
Piapiri hesabınıza giriş yaptıktan sonra Emirler ekranında yer alan Bekleyen Emirler adımından ya da portföyünüzdeki hisseler için Al/Sat ekranı üzerinden Zincir Emir girişi yapabilirsiniz.
Zincir Emirlerin Avantajları Nelerdir?
- Piyasayı sürekli takip etmeye gerek kalmadan işlem yapılmasını sağlar.
- Hem kâr al hem zarar durdur emirleri aynı anda planlanabilir.
- Duygusal kararların önüne geçerek disiplinli işlem stratejisi oluşturur.
- Otomatik tetikleme ile yatırımcının zamanlamaya bağlı hatalarını azaltır.
- Dalgalı piyasalarda risk yönetimini kolaylaştırır.
- Belirli fiyat seviyelerine göre çok adımlı stratejilerin uygulanmasına imkân tanır.
- Gelişmiş yatırım araçlarında şeffaf ve kontrollü emir yönetimi sunar.
- Beklenmedik piyasa hareketlerine karşı önceden hazırlık sağlar.
Zincir Emir Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Zincir emirler, doğru şekilde kullanıldığında yatırımcıya büyük kolaylık ve kontrol sağlar. Ancak hatalı yapılandırmalar ya da dikkatsiz parametre seçimleri, istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle zincir emir oluştururken dikkatli olunması gerekir.
- Emirlerin tetikleme sıralaması doğru ve mantıklı şekilde belirlenmelidir.
- Zarar durdur ve kâr al seviyeleri, piyasa oynaklığına uygun mesafede olmalıdır.
- Emir fiyatları, gerçekçi piyasa seviyelerine göre konumlandırılmalıdır.
- Emir geçerlilik süresi (günlük, haftalık vb.) dikkatle seçilmelidir.
- İşlem gören enstrümanın likiditesi ve hacmi göz önünde bulundurulmalıdır.
- Tüm emirlerin aktif olması için platformun zincir emir desteği verdiğinden emin olunmalıdır.
- Piyasada sert hareketler yaşanması durumunda zincirin tamamının tetiklenebileceği unutulmamalıdır.
- Emirler tanımlandıktan sonra son kez gözden geçirilmeli, yanlışlık varsa işlem onaylanmadan önce düzeltilmelidir.